Wanneer Alles Verandert... En Jij Stil Blijft Staan
21 februari 2025⎟Pascale Braes⎟Column
"Ik dacht dat het tijd was voor een nieuwe start," zei ze zacht, haar stem bijna verloren in de stilte van mijn praktijkruimte. "Maar ik voel me alleen maar moe."
Ze was net vijftig geworden en had alle rituelen van verandering doorlopen. Haar praktijk als fysiotherapeute floreerde na jaren van opbouwen. Ze had een citytrip naar Barcelona geboekt met een vriendin die ze al maanden niet had gesproken. Ochtendwandelingen waren een nieuwe gewoonte geworden, samen met een yogamat die nog ongebruikt in de hoek van haar slaapkamer lag. Zelfs haar kledingkast had een grondige opruiming gehad – weg met het oude, plaats voor het nieuwe.
Alle ingrediënten voor verandering lagen uitgestald zoals een recept voor een nieuw leven. Voor een frisse wind, een nieuw hoofdstuk, een herstart die zou voelen als bevrijding. Maar vanbinnen was het muisstil gebleven. Erger nog – de stilte voelde zwaarder dan ooit.
Wanneer je buitenkant beweegt, maar je binnenkant wacht
Ze somde haar pogingen op alsof ze een inventarislijst voorlas. De plannen, de goede intenties, de apps die ze had gedownload voor meditatie en mindfulness. Hoe ze dacht dat het gevoel van zingeving vanzelf zou komen als ze maar genoeg zou veranderen aan de buitenkant. Maar het bleef uit – de vreugde, de richting, het gevoel dat ze op de juiste plek was in haar eigen leven.
"Ik voel me als een huis dat net een complete opknapbeurt heeft gehad," vertelde ze, terwijl ze naar haar handen keek. "Nieuwe gordijnen, andere meubels, een frisse laag verf op alle muren. Van de buitenkant ziet het er perfect uit. Maar als je goed kijkt, zie je dat het fundament barsten vertoont. Scheurtjes die steeds groter worden."
Die metafoor bleef dagen in mijn hoofd rondzingen. Hoe vaak proberen we niet om met uiterlijke veranderingen een innerlijk verlangen te stillen? We maken plannen, starten projecten, breken met routines die we hebben uitgeblust. We veranderen van baan, van partner, van woonplaats, van dagritme. Maar als we niet eerst stilstaan bij wat er diep vanbinnen leeft – bij wat schuurt, huilt of roept om aandacht – dan voelt alles als opvulling van een leegte die we niet durven te voelen.
Het is alsof we met steeds meer activiteiten proberen te verdoven wat er echt aan de hand is. We vullen onze agenda's, onze huizen, onze gedachten met alles behalve ruimte voor wat er werkelijk speelt.
De onzichtbare druk om vooruit te gaan
Er hangt een subtiele maar hardnekkige verwachting in de lucht van onze tijd, als een geur die je niet precies kunt plaatsen maar die overal aanwezig is: je moet vooruit. Veranderen. Groeien. Jezelf heruitvinden. Het liefst met flair, zichtbaar succes en een inspirerend verhaal dat anderen motiveert om hetzelfde te doen.
Social media versterkt dit nog. Overal zie je verhalen van mensen die hun leven drastisch omgooiden en er gelukkiger uitzien dan ooit. De vrouw die haar corporate baan opzegde om yogalerares te worden. De man die op zijn 45ste alsnog ging studeren. Het koppel dat hun huis verkocht om de wereld rond te reizen.
Prachtige verhalen, en voor sommigen ook echt de juiste keuze. Maar ze creëren wel een beeld dat verandering altijd groot moet zijn, zichtbaar, succesvol. Dat stilstaan gelijk staat aan stilstand. Dat twijfelen hetzelfde is als falen.
Maar wat gebeurt er als je gewoon niet weet wat je wilt? Als je vooral moe bent van alle verwachtingen, inclusief die van jezelf? Als je het gevoel hebt dat je al zo lang voor anderen hebt geleefd dat je niet meer weet wie jij eigenlijk bent?
Dan voelt die culturele druk om jezelf te vernieuwen niet als een kans, maar als een extra gewicht op je schouders. Alsof je tegelijkertijd moet herstellen én presteren. Alsof er geen ruimte is om te rouwen om wat je niet meer wilt, omdat je meteen moet weten wat je dan wél wilt.
"Ik voelde me schuldig," bekende ze. "Alsof ik faalde in mijn eigen nieuwe start. Alsof andere mensen het wel lukte om zichzelf opnieuw uit te vinden, maar ik te zwak was of niet gemotiveerd genoeg."
Het taboe op niet-weten
We leven in een cultuur die antwoorden waardeert boven vragen, actie boven bezinning, weten boven voelen. Van kleins af aan leren we dat we doelen moeten stellen, plannen moeten maken, ambities moeten koesteren. Maar wat als je even geen ambities hebt? Wat als je gewoon niet weet waar je naartoe wilt?
In onze samenleving wordt niet-weten vaak gezien als zwakte. Als gebrek aan focus, motivatie of zelfinzicht. We praten er niet makkelijk over, dat gevoel van verdwaald zijn in je eigen leven. Het voelt te kwetsbaar, te onproductief, te... nutteloos.
Maar misschien is niet-weten juist het begin van echte wijsheid. Misschien is het erkennen dat je het even niet weet de eerste stap naar een leven dat werkelijk bij je past, in plaats van een leven dat er goed uitziet.
Ze vertelde me over de momenten waarop ze zich het meest verloren voelde. "Als mensen vroegen naar mijn plannen voor de toekomst, voelde ik paniek opkomen. Ik had geen plannen. Ik had alleen maar een vaag gevoel dat het zo zoals het was niet kon blijven doorgaan."
De moed van het nog-niet-weten
Er is een soort moed die we zelden erkennen – de moed om toe te geven dat je het even niet weet. De moed om te stoppen met doen alsof je weet waar je naartoe gaat. De moed om stil te staan midden in een wereld die constant in beweging is.
Soms vraagt verandering niet om actie, maar om stilstand. Niet om forceren, maar om ruimte maken. Niet om invullen wat nog aan het ontstaan is, maar om het te laten groeien in zijn eigen tempo, zoals een plant die tijd nodig heeft om te wortelen voordat hij kan bloeien.
Er is enorme moed nodig om toe te geven dat je even niet weet wie je aan het worden bent. Dat je voelt dat er iets verschuift binnenin, maar dat het nog geen naam of vorm heeft. Dat je misschien wel weet wat je niet meer wilt, maar nog niet wat je wél wilt. En dat dit volstrekt oké is – meer dan oké, het is misschien precies wat er nodig is.
Soms begint een nieuw begin niet met doen, maar met afbouwen. Met eerlijk durven erkennen: wat ik al die tijd deed, wat ik dacht dat van mij verwacht werd, wat ik meende te moeten zijn – het werkt niet meer voor wie ik nu ben.
En dan even blijven zitten in dat rauwe, onaffe, onzekere moment. Daar waar niets opgelost hoeft te worden, maar alles voor het eerst echt gevoeld mag worden. Waar je niet hoeft te presteren, niet hoeft te weten, niet hoeft te groeien. Waar je gewoon mag zijn, ook al weet je nog niet precies wie dat is.
De kracht van kleine wendings
Toen ze na weken van gesprekken eindelijk stopte met zoeken naar het grote antwoord, begon er iets kleins te bewegen. Ze begon heel simpel – een halfuur per dag zonder afleiding. Geen telefoon, geen muziek, geen boek. Gewoon stilzitten met een leeg schrift naast zich.
De eerste vraag die ze opschreef was niet groot of filosofisch: Wat is er eigenlijk in míj veranderd de afgelopen jaren?Niet wat ze wilde bereiken, niet waar ze naartoe wilde, maar wat er al was verschoven zonder dat ze het had opgemerkt.
Dat werd haar echte startpunt. Geen nieuwe reis naar verre oorden. Geen grootse levensplan. Geen drastische carrièreswitch. Maar een terugkeer naar zichzelf. Naar wat ze onderweg kwijt was geraakt. Naar wat wél klopte, ook al had het nog geen duidelijke vorm.
Week na week schreef ze. Niet over wat ze wilde bereiken, maar over wat ze voelde. Niet over doelen, maar over verlangens die nog te teer waren voor woorden. Over de dingen die haar energie gaven en die haar energie kostten. Over momenten waarop ze zich helemaal zichzelf voelde en momenten waarop ze zich verloren voelde.
Langzaam begon ze patronen te herkennen. Ze ontdekte dat haar moeheid niet kwam van te weinig doen, maar van te veel doen van dingen die niet bij haar pasten. Ze realiseerde zich dat haar verlangen naar verandering eigenlijk een verlangen was naar authenticiteit – niet naar een ander leven, maar naar haar eigen leven.
De kunst van het luisteren naar jezelf
"Ik had altijd gedacht dat ik mezelf wel kende," vertelde ze me maanden later. "Maar ik kende vooral mijn rollen. De fysiotherapeute, de dochter, de vriendin, de verantwoordelijke. Wie ik daaronder was, was een vreemde voor me geworden."
Het proces van terugkeren naar jezelf is geen lineaire reis. Het gaat met vlagen en stiltes, met doorbraken en terugvallen. Soms voelt het alsof je vooruitgang boekt, soms alsof je weer bij af bent. Maar telkens leer je een beetje meer wie je werkelijk bent – niet wie je zou moeten zijn of wie je vroeger was, maar wie je nu, in dit moment, bent.
Ze ontdekte dat ze jarenlang had geleefd vanuit de verwachtingen van anderen. Niet bewust, niet dramatisch, maar geleidelijk was ze gaan leven voor de goedkeuring, voor de zekerheid, voor het behoud van harmonie. Ergens onderweg was ze vergeten om zichzelf de vraag te stellen: wat wil ik eigenlijk?
En toen ze die vraag eindelijk durfde te stellen, kwam er geen groot antwoord. Geen heldere visie of droom. Maar wel kleine inzichten. Ze wilde meer tijd in de natuur. Ze wilde minder cliënten per dag, maar wel diepere gesprekken. Ze wilde vaker nee zeggen tegen uitnodigingen die haar energie kostten. Ze wilde weer tekenen, iets wat ze sinds haar jeugd niet meer had gedaan. Kleine dingen. Gewone dingen. Maar voor haar voelden ze als revoluties.
De zachte kracht van traagheid
We leven in een tijd waarin snelheid wordt gewaardeerd. Snelle resultaten, snelle groei, snelle verandering. Maar sommige processen kunnen niet worden versneld. Sommige transformaties hebben de traagheid van seizoenen nodig – tijd om af te breken wat niet meer past, tijd om te rusten, tijd om langzaam iets nieuws te laten ontstaan.
Er is een zachte kracht in traagheid. In het weigeren om jezelf op te jagen. In het respecteren van je eigen tempo, ook al is dat langzamer dan je zou willen of dan anderen verwachten.
Ze leerde om vriendelijker te zijn tegen haar eigen proces. Om niet meer boos te worden op haar verwarring, maar het te zien als een teken dat ze aan het groeien was. Om haar moeheid niet meer te zien als luiheid, maar als een signaal dat ze iets anders nodig had. "Ik ben gestopt met mezelf te vergelijken met die verhalen van mensen die hun leven in één klap omgooiden," zei ze. "Mijn verhaal is stiller, langzamer. Maar het is wel mijn verhaal."
Een uitnodiging tot stilstand
Als je dit leest en ergens iets herkent – die vermoeidheid onder alle plannen, die verwarring achter de goede voornemens, dat stille verlangen om even níet te hoeven weten wat er moet gebeuren – laat dit dan je uitnodiging zijn.
Je hoeft geen groots nieuw leven te starten om opnieuw te beginnen. Je mag eerst thuiskomen bij jezelf. In stilte. In zachtheid. In de waarheid van dit moment, ook al is die nog zo oncomfortabel.
Misschien is wat je zoekt niet een ander leven, maar je eigen leven. Niet een nieuwe versie van jezelf, maar de persoon die je altijd al was, onder alle lagen van verwachtingen en rollen en moeten.
Misschien is de diepste verandering die je kunt maken, er één waarbij je even helemaal stilstaat. Waarbij je luistert naar wat er in de stilte opkomt. Waarbij je ruimte maakt voor wat er wil ontstaan, zonder het te forceren of te benoemen of te begrijpen. Soms is niet-weten het begin van alle wijsheid. Soms is stilstaan de moedigste beweging die je kunt maken.
Herken je jezelf in dit verhaal? Misschien is het geen tijd voor nóg een verandering, maar voor een echte pauze. Voor een gesprek waarin je mag voelen wat er in jou tot rust wil komen, zonder dat je meteen moet weten wat er daarna komt. Plan een gratis verkennend gesprek via de button onderaan de pagina – dan ontdekken we samen wat er echt belangrijk is, in jouw tempo.
Meer lezen? In mijn nieuwe blog "Een Nieuwe Start? Begin van Binnen" deel ik praktische stappen om richting te vinden zonder jezelf te forceren. Lees het hier.
Plan nu je gratis 30-minuten kennismakingsgesprek…
